De kapitaalgoederen in de openbare ruimte bestaan uit wegen, rioleringen, watergangen, civiele kunstwerken (bruggen en duikers), groenvoorzieningen, speelvoorzieningen, hekwerken en openbare verlichting. Met ingang van 2017 is het (met uitzondering van de riolering) niet meer mogelijk deze investeringen van maatschappelijk nut te dekken uit een voorziening. Vanaf dat moment dienen deze geactiveerd te worden en vindt daarop afschrijving plaats. Dit heeft (zeker in de eerste jaren) aanzienlijke financiële gevolgen voor de exploitatie. Om ervoor te zorgen dat ook voor de middellange/lange termijn deze investeringen betaalbaar blijven, is bij de begroting 2017 besloten om het niveau van lasten in de exploitatie minimaal gelijk te houden. Weliswaar niet meer in de vorm van storting(en) in de voorziening(en), maar storting in de reserve Hoofdinfrastructuur (tot en met 2022) en in een nieuwe reserve Afschrijvingen Maatschappelijk Nut (vanaf 2023).
Riolering
De werkzaamheden op dit terrein zijn gebaseerd op het in juni 2017 vastgestelde Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP), dat loopt tot en met 2022. De kaders van het GRP zijn leidend voor de investeringen op het gebied van de riolering. Het doel van het GRP is een duurzame bescherming van de volksgezondheid en handhaving van een goede leefomgeving. Ook het voldoen aan de wettelijke eisen van efficiënt onderhoud en beheer van het afval-, hemel- en grondwater is van belang.
De uitvoering van het GRP hangt overigens nauw samen met het beheer van wegen, groen, openbare verlichting en bruggen, omdat waar mogelijk combinaties van uit te voeren werken worden gezocht, om de kosten en de overlast te beperken.
Gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk hebben in gezamenlijkheid een Deltaprogramma opgesteld. Hierin is het document ‘Ruimtelijke Adaptatie’ opgenomen, waarin maatregelen zijn benoemd gericht op het beschermen van inwoners van Nederland tegen de gevolgen van klimatologische ontwikkelingen.
Het Deltaprogramma geeft de overheid de taak de uitvoering van ruimtelijke adaptatie te versnellen en daarmee actief aan de slag te gaan. Eén van de benoemde verplichtingen voor gemeenten was het uitvoeren van een “stresstest klimaat”. De gemeente Krimpen aan den IJssel is hiermee al aan de slag gegaan. In 2018 is op basis van beschikbare informatie een ‘stresstest light’ uitgevoerd en in 2019 is daarop een verdiepende ‘stresstest wateroverlast’ gevolgd.
Vanaf 2019 zijn in de “Meerjarenplanning Beheer Openbare Ruimte” ook de klimaatadaptieve maatregelen per reconstructieproject in beeld gebracht.
Het GRP besteedt daarnaast in het kader van duurzaamheid aandacht aan onderzoek naar het mogelijk toepassen van ‘riothermie’ (terugwinnen van warmte uit rioolwater). Ook staat er een ‘subsidieregeling voor groene daken en verticaal groen’ (voor het vergroenen van de stad) in beschreven.
| Areaalgegevens riolering |
2023 |
| Huisaansluitingen |
13.208 |
| Kolken |
ca. 17.500 stuks |
| Vrijverval riolering (60% gemengd stelsel, 24% hemelwaterafvoer en 16% drainage) |
211 km |
| Putten |
6.453 |
| Drukriolering/persleiding |
13,35 km |
| Bergbezinkvoorzieningen (500m3) |
1 stuks |
| Bergbezinkleidingen (150+200m3) |
2 stuks |
| Gemalen |
86 stuks |
| Pompunits |
86 stuks |
| Monitoringskasten |
14 meetpunten |
| Grondwaterpeilbuizen |
65 meetpunten |
Wegen
De CROW-richtlijnen en het integraal Kwaliteitsplan Openbare Ruimte zijn de kaders waarbinnen het wegbeheer wordt uitgevoerd. Dit beleidsplan geeft de kaders en normen aan die als input voor het beheer van wegen dienen.
De onderhoudsfrequenties bepalen we door de huidige kwaliteit van de verhardingen, onderliggende funderingskwaliteit, plaatselijke omstandigheden en het gewenste onderhoudsniveau. Met de (jaarlijkse) rapportage Monitoring Kwaliteit Openbare Ruimte controleren we dit. Ook geven we verdere invulling aan het Fietsstructuurplan en is de verkeers- en vervoersvisie mede bepalend bij de planvorming.
De investeringen in de wegen activeren we vanaf 2017, waardoor vanaf dat moment de afschrijvingslasten ten laste van programma 2 en thans van programma Ruimtelijk domein zijn gekomen.
Deze wijziging van het BBV heeft uiteraard geen gevolgen op het investeringsniveau voor de wegen. Op basis van de meerjarenplanning van augustus 2022 houden we rekening met investeringen en daaraan gerelateerde afschrijvingslasten.
| Areaalgegevens wegen |
2023 |
| Asfaltverharding |
300.024 m2 |
| Elementverharding (klinkerbestrating, trottoirs) |
1.182.527 m2 |
| Overige verharding, halfverharding en grasbetontegels |
26.990 m2 |
Openbare verlichting
Het onderhoud en de vervanging van de openbare verlichting staan in het hiervoor genoemde kwaliteitsplan. Hierbij schenken we specifiek aandacht aan de wijze waarop het beheer plaats moet vinden. Naast de jaarlijkse budgetten voor onderhoud en vervanging ten laste van programma Ruimtelijk domein, voeren we verlichtingsplannen tegelijkertijd met herstratingswerkzaamheden uit. Hier wordt sinds 2017 eveneens op afgeschreven. Daarnaast vindt vervanging plaats vanwege onder andere ouderdom, energiebesparing en als voor dat gebied voorlopig nog geen herstrating op de planning staat. Hiervoor nemen we sinds 2017 jaarlijks budget op in de exploitatiebegroting.
| Areaalgegevens openbare verlichting |
2023 |
| Lichtmasten |
7.855 stuks |
| Armaturen |
8.036 stuks |
Verkeersregelinstallaties
De verkeersregelinstallaties (VRI’s) zijn inmiddels allemaal aangesloten op de hoofdpost van de verkeersregelkamer van de gemeente Rotterdam. Hierdoor spelen we op afstand in op verkeersaanbod en calamiteiten, met als doel een verbetering van de doorstroming. Vanwege de werkzaamheden aan de grote kruising en de aanliggende wegen is de VRI op de GK gedeeltelijk uitgeschakeld geweest, maar inmiddels is ook de VRI op de GK weer aangesloten.
| Areaalgegevens verkeersregelinstallaties |
2023 |
| Kruising met verkeersregelinstallaties |
4 stuks |
Groen
In de integrale beheerplannen voor de openbare ruimte is ook het groen opgenomen. Tot op heden maken we geen specifieke middelen vrij om in het onderhoud van het openbaar groen te voorzien. Jaarlijks vindt onderhoud van het groen op contractbasis plaats ten laste van programma Ruimtelijk domein en onderdelen van andere programma’s zoals in het geval van de begraafplaatsen. Omvorming van plantsoenen komt ook ten laste van hetzelfde programma. Tenslotte vinden ook investeringen in het openbaar groen plaats bij herstratingsprojecten.
| Areaalgegevens groen |
2023 |
| Bomen |
10.971 stuks |
| Heesterbeplanting |
372.900 m2 |
| Vaste planten |
16.273 m2 |
| Gras/gazon/kruidenvegetaties |
697.965 m2 |
Watergangen
De watergangen zijn verdeeld in primaire en secundaire watergangen. De primaire watergangen (de hoofdwatergangen) worden beheerd en onderhouden door het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard (HHSK) in samenwerking met de gemeente. De partijen houden zich aan een gezamenlijk contract. De secundaire watergangen (de sloten) worden beheerd door de gemeente of in enkele gevallen door particulieren.
Het onderhoud van het openbare water binnen de gemeente vindt plaats aan de hand van het jaarlijkse baggerprogramma en komt deels ten laste van programma Ruimtelijk domein. Daarnaast werken we aan de uitvoering van het Stedelijk Waterplan, waarin het beleid en kaders voor de watergangen zijn vastgelegd. De jaarlijkse lasten voor baggerwerkzaamheden zijn met ingang van 2017 opgenomen in de exploitatie, terwijl voor het onderdeel Stedelijk Waterplan sprake is van afschrijvingslasten naar aanleiding van de geïnvesteerde bedragen.
| Areaalgegevens watergangen |
2023 |
| Hoofd watergangen |
341.736 m2 (34 ha) |
| overige watergangen |
397.590 m2 (40 ha) |
Speelvoorzieningen
Op basis van het beheersysteem inspecteren we alle speeltoestellen door middel van periodieke keuringen. De resultaten verwerken we in logboeken. Een onafhankelijke partij voert de jaarlijks verplichte keuring van de toestellen uit. De eigen (buiten)dienst voert het preventief onderhoud en kleine reparaties uit. In 2018 is het speelruimtebeleidsplan geactualiseerd en is er een uitvoeringsprogramma opgesteld. De financiële gevolgen staan in de exploitatie via de staat van activa. Dit betreft de lasten voor vervanging van de bestaande speelplaatsen. Maar daarnaast ook voor extra voorzieningen als een free-run-park.
| Areaalgegevens speelvoorzieningen |
2023 |
| Speeltoestellen |
438 stuks |
| Speellocaties |
116 stuks |
Civiele kunstwerken (bruggen)
De gemeente Krimpen aan den IJssel heeft een aanzienlijk aantal bruggen, waarvoor onderhoud nodig is. Dat kan gaan om dagelijks onderhoud of groot onderhoud, in de zin van vervanging/renovatie van de brug. De afgelopen jaren is veel aandacht besteed aan de stroefheidsbehandeling van de brugdekken. In 2019 actualiseerden we het Beleidsplan civiele kunstwerken. Met de (afschrijving)lasten als gevolg van investeringen uit dit plan houden we ook in de huidige meerjarenbegroting rekening.
Naast onderstaande gebiedsgegevens van de bruggen zijn er nog 14 bruggen in de gemeente die in beheer en onderhoud zijn bij het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard.
| Areaalgegevens civiele kunstwerken (bruggen) |
2023 |
| Fiets/voetgangersbruggen |
87 stuks |
| Verkeersbruggen |
43 stuks |
| Oversteek (plank) |
4 stuks |
| Vlonder/steiger (hout) |
4 stuks |
| Betonnen/pvc/hdpe duikers |
115 stuks |
| Tunnels |
1 stuks |
Geplande werken voor het jaar 2023
In onderstaand overzicht worden de verwachte investeringen in de openbare ruimte weergegeven, waarbij tevens aangegeven is op welk deel afgeschreven wordt en welk deel ten laste van de voorziening. Bij de vaststelling van de begroting vragen we de raad expliciet in te stemmen met de op de planning staande investeringen voor 2023, zodat met de voorbereidingen daarvan gestart of verder gegaan kan worden. Wanneer in 2023 onverhoopt sprake is van het uitvoeren van andere investeringen dan voorzien, brengen wij de raad daarvan uiteraard op de hoogte.
Een steeds vaker voorkomend probleem bij de herstratingsprojecten is het saneren van de grond en de daarbij horende kosten. Het is gebruikelijk dat deze saneringskosten in één keer gedekt worden uit de algemene reserve en dat hiervoor een raadsvoorstel nodig is. Om te voorkomen dat een project waar zich dit voordoet (extra) vertraging oploopt, is bij de vaststelling van de begroting 2020 besloten om in voorkomende (sanering)gevallen middelen te regelen via een begrotingswijziging en niet (meer) via een raadsvoorstel. Hierdoor loopt het betreffende project geen vertraging op. Ook nu vragen wij de raad met deze werkwijze in te stemmen.
Naast de hierna genoemde “reguliere” herstratings- en rioleringsprojecten staat 2023 niet meer in het teken van reconstructie van de Grote Kruising. Wellicht dat nog enkele zaken afgerond dienen te worden, maar het grote werk zit erop.
In het onderdeel Budgetautorisatie van deze begroting verzoeken we de raad het college te autoriseren voor de hieronder opgenomen investeringen die in het jaar 2023 naar verwachting van start gaan.
| Investeringen buitenruimte, waarvan de start op de planning van het begrotingsjaar staat |
Begroting |
afschrijven |
tlv voorz. |
|
|
|
| Begroting |
MN / buiten |
riolering / AR |
|
|
|
| Vervanging oeververbinding IJsselboulevard |
375 |
375 |
|
|
|
|
| LED-verlichting resterende deel Stormpolder |
200 |
200 |
|
|
|
|
| Aanleg rotonde Burgemeester Aalberslaan/Koekoekstraat |
200 |
200 |
|
|
|
|
| Herstraten van der Giessenweg |
1.183 |
1.183 |
|
|
|
|
| Riolering van der Giessenweg - regulier + klimaatadaptief |
1.075 |
347 |
728 |
|
|
|
| Herstraten Centrum-zuid - Raadhuisplein |
809 |
809 |
|
|
|
|
| Riolering Centrum-zuid - Raadhuisplein |
467 |
|
467 |
|
|
|
| Herstraten Oud Krimpen (fase 4) |
1.737 |
1.487 |
250 |
|
|
|
| Riolering Oud Krimpen (fase 4) - regulier + klimaatadaptief |
1.895 |
815 |
1.080 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Totaal |
7.941 |
5.416 |
2.525 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|