Samenvatting

We sluiten 2024 af met een positief resultaat van ruim € 4,1 miljoen
De begroting 2024 bevatte veel nieuw beleid, vooral op basis van het bestuursakkoord, zonder grote lastenstijgingen voor de inwoners. Bovendien was de begroting 2024 structureel in evenwicht en werd ook voor 2025 een positief saldo voorzien. 

Er waren wel dekkingsmaatregelen nodig om binnen de begrotingskaders te blijven. Zorgvuldige afwegingen leidden tot de inzet van incidentele dekking, het aanpassen van voorgenomen nieuw beleid en intensiveringen uit de kadernota en het opnemen van enkele taakstellingen.

Uiteindelijk sluiten we het jaar 2024 af met een positief resultaat van ruim € 4,1 miljoen. Dat is vrijwel volledig toe te schrijven aan de ontwikkeling van het gemeentefonds en andere rijksbijdragen die niet voorzienbaar waren bij het opstellen van de begroting.

De cijfers bevatten per saldo voor ruim € 1,5 miljoen aan incidentele baten en lasten. Het saldo van structurele baten en lasten komt daarmee op ruim € 2,5 miljoen positief.  

Daarmee is 2024 het vierde opeenvolgende jaar met een overschot. De (wederom forse) omvang is aanleiding voor een meer uitgebreide analyse, verderop in deze bestuurlijke inleiding. 

De grafieken hieronder tonen de verdeling van de baten en lasten. 

.

Krimpen aan den IJssel is een gemeente waar je fijn, veilig en gezond moet kunnen wonen en werken. In 2024 hebben we samen met onze bijna 30.000 inwoners en vele (maatschappelijk) ondernemers weer hard gewerkt om ons kleine stukje aarde te onderhouden, verbeteren en vernieuwen.

Onze specifieke ambities lagen in 2024 op een zestal terreinen:
•    De openbare ruimte
•    Het voorzieningenniveau
•    Ondersteuning en ontwikkelmogelijkheden voor onze (kwetsbare) inwoners
•    Hart van Krimpen

Daarnaast was het nodig om te investeren in het versterken van onze eigen organisatie en in onze dienstverlening.

Openbare ruimte: basis voor een gezonde leefomgeving

Eind 2023 heeft uw raad de nodige besluiten genomen ter voorbereiding op de invoering van de Omgevingswet. Mede daardoor is de implementatie in 2024 rimpelloos verlopen.

In 2024 zijn we, zoals afgesproken, gestart met het opstellen van de Omgevingsvisie. Dit jaar zullen wij deze visie op de toekomst van Krimpen aan uw raad ter vaststelling aanbieden.

We hebben een externe, onafhankelijke evaluatie van de Duurzaamheidsagenda 2021-2024 laten uitvoeren. De successen en aanbevelingen hebben wij meegenomen bij het opstellen van het Ambitiedocument Duurzaamheidsagenda 2025-2028 dat begin 2025 is opgeleverd. Dit jaar werken we het Ambitiedocument uit in een concrete Actieagenda.

In twee wijken van onze gemeente, Langeland en Oud-Krimpen, zijn we al enige tijd bezig met de integrale vernieuwing van de openbare ruimte. In Langeland zijn we begin 2024 met de uitvoering van fase 5 gestart. Fase 6 hebben we in voorbereiding genomen.

In Oud-Krimpen zijn de nutsbedrijven in 2024 in deelgebied 3 gestart. Inmiddels is onze ‘eigen’ aannemer ook aan de slag gegaan. In Oud-Krimpen is, zoals bekend, vooral het grond- en regenwatervraagstuk ingewikkeld. 

Dit vroeg en vraagt om een bijzondere aanpak. Een groot deel van de bomen in de middenberm van de Noorderstraat moest helaas worden gerooid. De bomen (platanen) in de middenberm tussen de Algerabrug en de Tuinstraat konden gelukkig wél blijven staan. 

Verder zijn we ook in 2024 nog volop in Boveneind bezig geweest. Deze maand kunnen we het werk in deze wijk afronden.

En tenslotte zijn we in 2024 met de tweede fase van de vernieuwing van de openbare ruimte in de Stormpolder gestart. In dit deel van de Stormpolder vordert ook de hersanering van het EMK-terrein. Inmiddels is de derde zo geheten ‘halfase’ in voorbereiding.

Wij hebben in 2024 verder een behoorlijke impuls aan het beheer van het groen kunnen geven. Zoals in de  begroting 2024 al toegelicht, hebben we echter niet alles kunnen doen wat volgens ons nodig is.

Voortdurend in beweging
De gemeenteraad stelde de Verkeer- en vervoervisie unaniem vast tijdens de raadsvergadering van 30 mei 2024. We zetten de komende jaren in op gezond, slim en veilig verkeer in onze gemeente. 

Deze drie ambities staan centraal bij alles wat we doen op het gebied van verkeer. Zo maken we van Krimpen een nog prettigere omgeving om te wonen, werken en verblijven voor onze inwoners, ondernemers en bezoekers.

Het wordt steeds aantrekkelijker om de fiets te pakken tussen Rotterdam, Capelle aan den IJssel, Krimpen aan den IJssel en de Krimpenerwaard. Samen met onze buurgemeenten, het Hoogheemraadschap, de provincie en de MRDH verbeteren we fietsroutes zodat ze een comfortabel, veilig en gezond alternatief voor de drukke wegen in de regio vormen. 

In 2024 hebben wij diverse ‘fietsstraatprojecten’ (financieel) afgerond: 
•    Rotterdamseweg
•    Verbindingsweg
•    Lekdijk

Helaas is het niet gelukt om consensus te bereiken over een nieuwe fietsverbinding over de Hollandsche IJssel. Hoewel zo’n verbinding technisch en nautisch mogelijk lijkt en de vervoerpotentie ervan behoorlijk groot is, hebben we geen bestuurlijke consensus weten te bereiken over de financiële haalbaarheid. 

In 2024 hebben we de planuitwerking gestart van de maatregelen die de doorstroming op de Algeracorridor verder moeten verbeteren. De aanbesteding is eind 2024 gepubliceerd. Ook is de bestuurlijke overeenkomst afgerond.

In deze fase werken we, samen met regionale partijen, de plannen verder uit. Ook maken we de uitvoering van de plannen financieel en wettelijk mogelijk. De uitvoering verwachten we vanaf 2027.

Al eerder is de nieuwe Sport- en beweegnota  ‘Heel Krimpen beweegt 2024 – 2027’ vastgesteld. We willen er met dit vernieuwde beleid voor zorgen dat 50% van de Krimpenaren in 2027 aan de landelijk beweegnorm voldoet.

We blijven daarom investeren in onze sportinfrastructuur van:
•    verenigingen, 
•    een beweegvriendelijke en gezonde leefomgeving (aan de hand van het Uitvoeringsprogramma Speelruimte),  
•    de binnen- en buitensportaccommodaties.

Investeren in ons voorzieningenniveau
In 2019 hebben wij voor het eerst een Integraal Huisvestingsplan (IHP) voor onderwijshuisvesting en binnensport opgesteld. In 2023 is dat plan geactualiseerd.

Het eerste grote IHP-project, de nieuwe sportzaal Populier in combinatie met de nieuwe Groeiplaneet en kinderopvang, is in 2024 volledig afgerond. De oplevering heeft zoveel mogelijk plaats gevonden in combinatie met de planmatige aanpak van de openbare ruimte in Langeland. 

De volgende projecten zijn in voorbereiding en deels in uitvoering:
•    Kompas, dislocatie en gymzaal Tuinstraat
•    Octaaf, Mozaïek en gymzaal UnaCorda
•    Groenendaal
•    Comenius 
•    Koelmanschool

Voor de realisatie van de projecten Comenius en Koelmanschool zijn nog geen lasten in de meerjarenraming opgenomen. 
Het project Octaaf/Mozaïek/gymzaal Una Corda is anders verlopen dan verwacht. Bij het verder uitwerken van het Programma van Eisen kwam de gemeente, in samenwerking met de betrokken partijen, tot de  conclusie dat het bouwen van de beide scholen en binnensport, door de groei van de beide scholen, een te fors programma betrof. 

Er is daarom in 2024 een lang iteratief proces doorlopen waarna in september 2024 is besloten om:
•    het Octaaf met een gymzaal op de huidige locatie te realiseren en 
•    nieuwbouw van het Mozaïek in combinatie met sportzaal de Groenendaal te realiseren op de locatie Groenendaal. 

Na dit besluit zijn we de uitgangspunten voor de twee projecten die door dit besluit zijn ontstaan nader met alle partijen gaan uitwerken.

Voor het huisvesten van de overige maatschappelijke voorzieningen beschikken we over een Strategisch Huisvestingsplan. In dit plan staan de uitgangspunten voor het realiseren en aanbieden van (maatschappelijk) vastgoed, voor het onderhoud en voor het huurprijs- en tarievenbeleid. 

In 2024 hebben we met DCV overeenstemming bereikt over de grondoverdracht en de financiering van het  clubgebouw. Op dit moment werkt DCV aan een plan voor een nieuw clubgebouw. Zelf onderzoeken we hoe we de grond die we overgedragen krijgen in beheer kunnen nemen.

Op ons verzoek heeft de KNLTB een onderzoek uitgevoerd naar de behoefte aan padelbanen in Krimpen aan den IJssel. Daarnaast zijn we het onderzoek naar de haalbaarheid en wenselijkheid van het vervangen van twee tennisbanen bij TVL voor vier padelbanen aan het afronden. We hebben onderzocht of het plan geluidstechnisch past. 

Op dit moment zijn we met TCK en TVL aan het bezien in hoeverre het plan van TVL aansluit op de door de KNLTB geïnventariseerde behoefte. Ook willen we in bredere zin de toekomst van de racketsport in Krimpen aan den IJssel bespreken. 

Bij de voorbereiding van de voorgenomen investeringen in het zwembad zijn we tot de ontdekking gekomen dat het leidingwerk van het recreatiebad in dermate slechte staat is dat het bad gesloten moest worden. Sindsdien zijn wij in gesprek met de exploitant Optisport om de gevolgen hiervan inzichtelijk te maken en een pad vooruit te kiezen richting het einde van de exploitatieperiode van Optisport. 

Investeren in veerkracht en gezondheid
Om inwoners op eigen kracht mee te laten doen is het belangrijk dat we blijven inzetten op preventie. Hierdoor voorkomen we grote(re) problemen. Want: voorkomen is beter dan genezen. Preventie levert op de langere termijn kostenbesparing op. Daarnaast geeft preventie ook meer kwaliteit van leven. Preventieve voorzieningen en/of maatregelen zijn voor iedereen toegankelijk.

Het jaar 2024 heeft in het teken gestaan van een herijkte visie op het sociaal domein. Samen met alle betrokken partners is hard gewerkt aan een aanscherping van de beleidsvisie die aansluit op eerdere vastgestelde visies en die rekening houdt met de financiële uitdagingen van de toekomst.

Het Digi-Taalhuis is het centrale punt rondom taal in de gemeente. Wij bouwen de samenwerking in het taalnetwerk steeds verder uit. Door een toegankelijk, breed en divers aanbod is er een goede deelname aan activiteiten. 

Vrijwilligers spelen een belangrijke rol in de taalactiviteiten, met (waar nodig) ondersteuning van professionals. Dit draagt bij aan het bevorderen van maatschappelijke participatie en maakt ook een breed aanbod mogelijk. Onder professionals is meer bewustwording ontstaan over basisvaardigheden en de gevolgen van onvoldoende (digitale) geletterdheid. 

In de bibliotheek is sinds een Informatiepunt Digitale Overheid (IDO). Tijdens openingsuren kunnen bezoekers hier terecht. Het IDO helpt mensen op weg met vragen over zorg en huurtoeslag, DigiD, betalen van verkeersboetes en nog veel meer digitale overheid vragen. In het eerste halfjaar van 2024 was het IDO al vaker bezocht dan over heel 2023. 

In 2024 is ook actief ingezet op preventie en ondersteuning van onze minima. Met de uitvoering van GALA en IZA zijn diverse preventieve programma’s geïnitieerd zoals valpreventie, welzijn op recept en vele anderen.   

Daarnaast is eind 2023 het actieprogramma armoede en schulden vastgesteld. Met de maatregelen die in dit programma zijn opgenomen is in 2024 een flinke impuls gegeven aan de ondersteuning van de Krimpense minima.

Alhoewel het ravijn in 2024 zijn intrede nog niet had gedaan was er vanuit het sociaal domein al wel een druk op het inperken van de uitgaven. Er stond natuurlijk al wel een forse taakstelling op de regionaal ingekochte jeugdhulp in de planning. Vooruitlopend op juridische aanscherpingen is in 2024 gestart met aanscherpingen in het proces die binnen de huidige wet en verordening passen. Deze acties hebben in 2024 al geleid tot een forse besparing en zullen ervoor zorgen dat de structurele taakstelling van 425.000 vanaf het jaar 2025 wordt gerealiseerd.

Bijzonder is ook dat, ondanks de vertraging bij de inzet van de projectleider duurzame uitstroom/SROI, de gemeente voor het eerst in meer dan een decennia geen beroep hoeft te doen op de vangnetuitkering van de BUIG. De afgelopen jaren was het tekort op de BUIG dusdanig groot dat hier jaarlijks een beroep op is gedaan. Al hoewel er in 2024 nog steeds sprake is van een tekort, is het wel fors geslonken.

Hart van Krimpen
Ons staat een Hart van Krimpen voor ogen waarin we elkaar ontmoeten en waar we kunnen winkelen, eten en drinken, uitgaan en van cultuur kunnen genieten. Wandelend, flanerend of slenterend moet je Krimpen in een kleinschalige ambiance kunnen beleven.

Ook in 2024 zijn we echter vooral nog bezig geweest met woningbouw. Alle sociale huurwoningen in Centrum-Zuid zijn inmiddels opgeleverd en bewoond. Het tweede blok met koopwoningen is in aanbouw en het derde is in de verkoop gegaan. We kunnen nu de openbare ruimte langzaam maar zeker meer vorm gaan geven.

Al in 2023 hebben wij het principebesluit genomen om Raadhuisplein 4 te herontwikkelen. Met de Capelse bibliotheek als inspiratie willen we van Raadhuisplein 4 een plek maken waar je elkaar kunt ontmoeten, lezingen kunt bijwonen, informatie kunt inwinnen en kunt studeren. 

Begin 2024 hebben wij de (projectmatige) opzet gepresenteerd die wij in 2024 zouden doorlopen. Deze fase is inmiddels afgerond en heeft recent tot nadere besluitvorming geleid.

Met het herhuisvesten van de bibliotheek en aantal andere functies kan een bezoekersstroom op gang komen waarmee het Raadhuisplein tot een bruisend centrum kan uitgroeien. Ook de verplaatsing van de markt kan daar een bijdrage aan leveren.

Al eerder zijn we gestart met het vaker (laten) organiseren van evenementen op het Raadhuisplein. Behalve de traditionele bloemenmarkt trokken ook de Winterfair en het (eerste) bierfestival de nodige bezoekers. Ook de Crimpenhof organiseert vaker markten en evenementen.

De begroting 2024 startte met een heel gering positief saldo en een aantal noodzakelijke stelposten/taakstellingen. In de afronding van de begroting werd de financiële ruimte optimaal benut voor het opnemen van ambities uit het bestuursakkoord. Daarbij werd waar mogelijk rekening gehouden met de slechte meerjarige vooruitzichten vanaf 2026. Overigens in de veronderstelling dat het Rijk zich houdt aan de wettelijke verplichting om gemeenten voldoende te financieren voor de opgedragen taken.

Al bij de eerste bijstelling van de ramingen (december 2023) kon een positieve ontwikkeling worden gemeld vanwege de bijstelling van de prognoses voor Wmo uitgaven en stijging van de BUIG middelen. In de loop van het voorjaar werden we geconfronteerd met nadelige ontwikkelingen in prijzen en volumes waarop wij geen invloed konden uitoefenen. Daaronder waren de verwerkingskosten van afval, stijging van de werkgeverslasten en het opnieuw aanbestede groenonderhoud. Ook in het sociaal domein (Wmo en bijstand) moesten budgetten worden bijgesteld. Dit betrof vooral volume ontwikkelingen, maar ook de afschaffing van de inkomenstoets voor hulp bij het huishouden. Ondanks enkele voordelen die daar tegenover stonden daalde het saldo naar licht negatief. Op dat moment was al duidelijk dat we extra middelen uit de algemene uitkering konden verwachten op basis van de mei-circulaire. Daar kwamen nog de positieve afwikkeling over 2023 van de GRJR en de afrekening van een aantal subsidies bij, waardoor het begrotingssaldo in het najaar snel opliep. In de laatste begrotingswijziging over 2024 konden wij melden dat vanwege onderbesteding, een aanvullende IZA uitkering en een lagere bijdrage aan de GRJR het positieve saldo was gestegen tot ruim € 3 miljoen. 

Na de laatste begrotingswijziging is nog sprake geweest van een verdere verbetering van het resultaat. Dit betreft onder meer het overschot op de lasten en baten voor de opvang van ontheemden uit Oekraïne, de effecten van de decembercirculaire en extra rentebaten vanwege onderbesteding op investeringsbudgetten. Het voordelige resultaat over 2024 bedraagt in deze jaarstukken € 4,1 miljoen. De taakstellingen uit de begroting zijn op een na gerealiseerd, met zelfs een positiever effect dan vooraf opgenomen. Daarover is tussentijds aan de gemeenteraad gerapporteerd.

Een meer uitgebreide toelichting op de financiën per programma en beleidsthema is opgenomen in de verschillenanalyse van deze jaarstukken. In het raadsvoorstel bij deze jaarrekening stellen wij voor om het overschot op de ontvangen vergoedingen voor de opvang van ontheemde Oekraïners (€ 523.000) in de reserve Opvang en Asiel te storten. Het resterende saldo van  € 3,6 miljoen betrekken wij zoals gebruikelijk bij de kadernota waarin de financiële uitdagingen van de komende jaren aan de orde komen.

De financiële positie van Krimpen aan den IJssel is zonder meer solide te noemen. De ratio weerstandsvermogen bedraagt 5,30 en is gestegen ten opzichte van voorgaande planning- en controldocumenten en blijft daarmee hoog. In het licht van de onzekere financiële vooruitzichten is dat een comfortabele positie.

Vrijwel alle financiële kengetallen laten een verbetering zien, waarbij met name de netto schuldquote en solvabiliteit in positieve zin opvallen. Een belangrijke oorzaak is de positieve cash flow over 2024, onder meer vanwege grondverkopen. De reservepositie laat zien dat de buffers goed gevuld zijn. Dat is een geruststelling met het oog op de tekorten in het meerjarenbeeld, maar (op langere termijn) geen structurele oplossing. De financiële kengetallen en indicatoren laten aan de vooravond van het ravijn zien dat de gemeente over voldoende buffers beschikt en een gezonde financiële uitgangspositie heeft, waarmee we die uitdaging het hoofd kunnen bieden .

In 2023 heeft ons college voor de eerste maal een rechtmatigheidsverantwoording afgelegd. Deze is opgenomen in het onderdeel baten en lasten van de jaarrekening. In de paragraaf Bedrijfsvoering wordt daar een toelichting op gegeven. De invoering van de rechtmatigheidsverantwoording kent een lange aanloop en er vinden nog steeds wijzigingen plaats in de regelgeving rondom dit onderwerp.  In 2023 heeft de gemeenteraad de financiële verordening aangepast en de verantwoordingsgrens op 2% gesteld. Tevens hebben wij gedurende het jaar bevindingen op het gebied van rechtmatigheid met de raad gedeeld via de begrotingswijzigingen en raadsinformatiebrieven.

De begrotingsonrechtmatigheid is, in vergelijking met voorgaande jaren, gestegen. Dit wordt vooral veroorzaakt door een gewijzigde toepassing van bruto en netto rechtmatigheid, zoals in de paragraaf Bedrijfsvoering wordt toegelicht.

In 2024 zijn wij onder de verantwoordingsgrens van 2% gebleven. De afgelopen jaren is veel geïnvesteerd in de (verbetering van) de interne controle-functie. Dit heeft in combinatie met een goede samenwerking met de accountant geleid tot deze rechtmatigheidsverantwoording. De komende jaren zetten wij in op verdere doorontwikkeling en verbetering van processen en de controle daarop.

Met deze jaarstukken legt het college inhoudelijk en financieel verantwoording af over het jaar 2024 en wordt het financiële boekjaar afgesloten. Hoewel sprake lijkt van grote en blijvende geopolitieke veranderingen is in 2024 geen sprake van nieuwe ontwikkelingen met grote gevolgen voor gemeenten.

In deze bestuurlijke samenvatting blikken wij terug op 2024, met een toelichting op de belangrijkste financiële en inhoudelijke ontwikkelingen en resultaten. Vervolgens gaat het jaarverslag per programma in op de realisatie in 2024 en krijgt u via de paragrafen een toelichting op een aantal belangrijke thema’s.

Het tweede deel van de jaarstukken bestaat uit de jaarrekening 2024. Hierin is ook de rechtmatigheidsverantwoording van het college opgenomen. Deze is door de accountant betrokken in het oordeel over de getrouwheid. De accountant heeft over de jaarrekening een goedkeurende verklaring afgegeven.

Deze jaarstukken worden gepubliceerd via de begrotingsapp.  De indeling en inhoud sluiten aan bij de begroting, zoals is voorgeschreven. 
Jaarverslag

In het jaarverslag treft u zoals gebruikelijk de programma’s aan, met een toelichting op de realisatie in 2024. 

De indeling per programma verschilt enigszins van de begroting. Ieder programma begint met een programmabrede hoofdambitie, waarna kort wordt ingegaan op ‘wat is er gebeurd’. Vervolgens zijn de financiën van het programma opgenomen inclusief verschilenanalyse.

Onder ‘Wat heeft het gekost’ zijn naast de baten en lasten per beleidsthema extra tabellen opgenomen. Deze bevatten de incidentele posten, investeringen en de verschillenanalyse. Bij de tabellen over investeringen hoort de kanttekening dat niet alle beschikbaar gestelde bedragen direct worden uitgegeven omdat de actuele noodzaak soms leidt tot uitstel en herplanning.

Als laatste onderdeel zijn op de programma’s de indicatoren opgenomen. Hiervoor zijn de lokale indicatoren gebruikt zoals die in juni 2022 door de raad zijn vastgesteld. In het jaarverslag treft u de meest actuele cijfers per indicator aan. In een aantal gevallen betekent dit dat in deze jaarrekening geen nieuwe actuele cijfers kunnen worden getoond. 

Onder ieder programma zijn de beleidsthema’s opgenomen. Omdat in het jaarverslag verantwoording wordt afgelegd is een ‘stoplicht’-model opgenomen voor de speerpunten. Uitgangspunt is dat speerpunten die zijn uitgevoerd en dus groen gekleurd, niet meer worden toegelicht tenzij daar een reden voor is. Bij geel (nog niet gereed) of rood (niet uitgevoerd) is uiteraard altijd een toelichting opgenomen. 
Onder de noemer ‘wat is er gebeurd’ wordt meer concreet ingegaan op de belangrijkste gebeurtenissen in 2024. 
De onderdelen met betrekking tot beleid en afspraken en het afleggen van verantwoording zijn overwegend gelijk aan de begroting. 

Jaarrekening
De jaarrekening gaat meer cijfermatig in op de resultaten. Dit onderdeel bevat onder meer de balans met toelichting, nadere financiële informatie op programmaniveau en de verschillenanalyse per programma. In de jaarrekening is ook de rechtmatigheidsverantwoording van het college opgenomen. De jaarrekening is het deel van deze stukken dat door de accountant is beoordeeld. 

Tot slot vermelden wij nog dat alle bedragen in de tabellen zijn weergegeven in duizendtallen. Hierdoor is soms sprake van afrondingsverschillen.

.