In de Kadernota hebben wij in een zestal hoofdstukken onze ambities voor 2024 en verder toegelicht. Meer concreet gaat het om:
• De openbare ruimte
• Het voorzieningenniveau
• Ondersteuning en ontwikkelmogelijkheden voor onze (kwetsbare) inwoners
• Hart van Krimpen
Daarnaast is het nodig om te investeren in het versterken van onze eigen organisatie en in onze dienstverlening.
Openbare ruimte: basis voor het openbare leven
De openbare ruimte is de plek waar onze inwoners elkaar ontmoeten, waar ze sporten, spelen, bewegen en ontspannen en waardoor ze zich van A naar B bewegen. Dat stelt eisen aan de inrichting en het beheer van die openbare ruimte. Daarbij is het ook van belang dat er aandacht is voor thema’s als hittestress, wateroverlast, biodiversiteit en ecologie, inclusie, gezondheid en circulaire economie.
Op 1 januari 2024 treedt de Omgevingswet in werking. In de Omgevingswet staat een gezonde leefomgeving centraal, naast veiligheid en goede omgevingskwaliteit.
Een gezonde leefomgeving is een leefomgeving die als prettig wordt ervaren, die uitnodigt tot gezond gedrag en waar de druk op de gezondheid zo laag mogelijk is. Het gaat om sociale én fysieke factoren en om zowel gezondheidsbescherming als gezondheidsbevordering.
Recent hebben wij uw raad geïnformeerd over onze geactualiseerde Meerjarenplanning Beheer Openbare Ruimte voor de periode 2023-2033. De totale omvang van investeringen in die periode komt uit op ruim € 111 miljoen. Het grootste deel van dit bedrag, € 67 miljoen, is bestemd voor herstratingswerkzaamheden, inclusief groen, openbare verlichting en verkeersmaatregelen. € 25 miljoen betreft rioleringswerkzaamheden en bijna € 17 miljoen klimaatadaptieve maatregelen.
In de periode 2023-2033 ronden wij de projecten ‘Langeland Next Generation’ en ‘Oud Krimpen Waterproof’ af. Nieuwe projecten starten wij vooral op in Kortland en Lansingh-Zuid. Bij de verdere voorbereiding van de laatste fase van het project in Oud Krimpen kan ook de motie ‘Buurtkamer Oud Krimpen’ aan de orde komen.
Wij hadden het voornemen om vanaf 2024 een forse impuls aan het beheer van het groen te geven. Er zijn twee redenen waarom we dit toch niet geheel structureel kunnen invullen.
In de eerste plaats heeft de huidige aannemer van het groenonderhoud aangegeven het contract niet langer te kunnen uitvoeren tegen de afgesproken prijzen. Vasthouden aan de contractuele verplichtingen leidt niet tot een oplossing. Er wordt daarom een nieuwe aanbesteding gestart die naar verwachting tot hogere lasten van circa € 250.000 per jaar leidt.
Dat biedt ons overigens wel de gelegenheid om de motie ‘aanpassing maaibeleid’ daarin mee te nemen. Om het financiële nadeel te kunnen opvangen is onze ambitie om het onderhoud deels naar kwaliteitsniveau A te brengen vooralsnog vervallen.
Ook hebben wij onze ambitie om een groot aantal plantvakken te vernieuwen naar beneden moeten bijstellen vanwege onvoldoende beschikbare middelen. Onze speerpunten op het gebied van bomen en bioversiteit hebben wij gelukkig wel kunnen handhaven.
Voortdurend in beweging
In ons huidige verkeer- en vervoerbeleid hebben wij al uitgesproken dat lopen in de directe leefomgeving van onze inwoners vanzelfsprekend moet zijn en dat fietsen binnen de gemeente een serieus alternatief voor de auto moet zijn.
Daarmee hebben wij al min of meer uitgesproken dat het ‘STOMP principe’ de basis voor ons beleid is. Nog dit jaar werken wij dit verder uit in onze nieuwe Verkeer- en vervoervisie. Andere thema’s die in deze visie aan de orde komen zijn in ieder geval verkeersveiligheid en parkeren.
Wandelroutes proberen we al langere tijd zoveel mogelijk te koppelen aan onze 2e orde groenstructuur. In dat onderdeel van onze groenstructuur proberen we ook zoveel mogelijk aanleidingen te creëren om te spelen, sporten en bewegen. Dat is uitgewerkt in het Speelruimtebeleidsplan. In 2024 voeren wij de laatste projecten van dit plan uit. Hiervoor hebben wij een aanvullend krediet in de begroting opgenomen.
Ook hebben we een krediet opgenomen waarmee een tweede Gio-court kan worden aangelegd. De ervaringen met het bij het ‘Zwaneneiland’ aangelegde Gio-court zijn positief. Daarnaast is er in Krimpen een grote behoefte bij jongeren aan goede voorzieningen om te kunnen voetballen. Bovendien willen wij jongeren stimuleren om te sporten/te bewegen en elkaar te ontmoeten.
Recent hebben wij onze Sport- en beweegnota ‘Heel Krimpen beweegt’ voor advies vrij gegeven. Steeds meer wordt sport en bewegen gezien als meer dan een doel op zich. Het wordt in akkoorden, zoals het nieuwe Nationale Sportakkoord en het daarop gebaseerde Lokale Sportakkoord en het Integraal Zorg Akkoord (IZA) en het Gezond Actief Leven Akkoord (GALA), gezien als een middel, dat het beste tot zijn recht komt bij een integrale aanpak. De motie ‘Verbinder preventie en sport/bewegen’ sluit ook goed op dit gedachtengoed aan.
Het blijvend investeren in de intrinsieke waarde van sport en bewegen en de daarbij behorende sportinfrastructuur (sportverenigingen, sportaccommodaties en beweegvriendelijke leefomgeving) is noodzakelijk om de inwoners van de gemeente Krimpen aan den IJssel in elke levensfase te kunnen laten profiteren van de inzet van sport en bewegen als middel.
Investeren in ons voorzieningenniveau
In de Kadernota hebben wij toegelicht wat onze financiële strategie is om investeringen in ons voorzieningenniveau te kunnen doen. De noodzakelijke investeringen in onderwijshuisvesting, binnensportaccommodaties en kinderopvang hebben wij integraal in beeld gebracht en structureel in de begroting geborgd. Inmiddels is de uitvoering van het project Groeiplaneet/Populier in Langeland halverwege.
Op korte en middellange termijn moeten in Langeland ook Octaaf/Mozaïek en Koelmanschool worden vernieuwd.
• Wij onderzoeken dat in onderling verband en betrekken daarbij ook de vrijkomende locatie van de Groeiplaneet aan de Berk.
Ook willen we – vooruitlopend op een mogelijke vernieuwing van het park – zicht krijgen op het gebruik van het Moderatopark door de inwoners van Langeland.
• In 2029 staan herstratingsprojecten in de omgeving van het park gepland. Het zou mooi zijn als we op dat moment ook middelen beschikbaar hebben om het Moderatopark aan te pakken.
Ook voor onze buitensportinfrastructuur hebben wij ambitieuze plannen. Daarvoor willen wij kapitaallastenreserves inzetten die wij vormen ten laste van de (nieuwe) reserve maatschappelijk vastgoed en voorzieningen.
Nog dit jaar hopen wij tot overeenstemming met DCV te komen over de (verdere) vernieuwing van het complex Waalplantsoen. Wij willen investeren in maatregelen waarmee TCK aan de geluidsnormen van het Activiteitenbesluit kan voldoen. En samen met TCK en Tennisvereniging Langeland zijn we op zoek naar een locatie waar we padelbanen kunnen realiseren.
Investeren in veerkracht en gezondheid
Kwetsbare inwoners zoals ouderen, mensen met psychosociale problemen, of mensen met afstand tot de arbeidsmarkt ervaren vaak problemen op meerdere levensterreinen tegelijk. Bijvoorbeeld rond gezondheid, mobiliteit en sociale contacten. Wij willen deze (categorieën van) inwoners stimuleren om te participeren in hun eigen straat en buurt en in de Krimpense gemeenschap, en op deze manier mee te doen in de samenleving.
Hiervoor is in de eerste plaats goede afstemming nodig tussen partijen die een rol spelen bij de ondersteuning, begeleiding, zorg- en hulpverlening. Dit vraagt een vernieuwde aanpak van gemeentelijk beleid waarbij wij het concept ‘positieve gezondheid’ willen koppelen aan het functioneren van inwoners in hun straat, buurt en wijk.
Wij zijn daarom gestart met een project waarin wij de ‘veerkracht’ van buurten in beeld brengen en verbeteren. Wij denken dat zodoende de sociale cohesie en leefbaarheid in buurten kan toenemen. Een kwartiermaker zal in nauwe samenwerking met onze zorg- en welzijnsorganisaties, veiligheidspartners en woningcorporatie(s) een concrete aanpak ontwikkelen. Wij sluiten niet uit dat er daarna in bepaalde straten of buurten aanvullende en specifieke ambtelijke inzet nodig is.
Tegelijkertijd willen wij starten met een nadere verkenning van de route die we moeten bewandelen om een ‘gezonde gemeente’ te worden. Wij willen daarbij gebruik maken van het concept ‘positieve gezondheid’. Ook relevant zijn het Integraal Zorg Akkoord (IZA) en Gezond Actief Leven Akkoord (GALA).
Met het GALA hebben VNG, Zorgverzekeraars Nederland en het ministerie van VWS een akkoord gesloten waarin gezondheid en preventie in een breed perspectief centraal staat. Vanuit gezamenlijke doelen gaan gemeenten, GGD’en, zorgverzekeraars en het Rijk aan de slag om zichtbare resultaten te boeken. Een akkoord waarin naast de lokale aanpak ook de regionale samenwerking van gemeenten onderling en tussen gemeenten en zorgpartijen meer armslag krijgt.
Het IZA roept ons op om in verbinding van het sociaal domein met het ruimtelijk en maatschappelijk domein, en met de samenleving en zorg regionaal samen te werken aan wat nodig is om zorg, welzijn en ondersteuning in de toekomst kwalitatief hoogwaardig en toegankelijk te houden voor alle inwoners in onze gemeente. Thema’s zijn passende zorg, inzet op gezond leven en preventie, regionaal domein overstijgend samenwerken en (digitale) innovatie. Op deze thema’s sluit het IZA aan op aanpalende akkoorden als het GALA, de programma’s Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) en Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg (TAZ) en de Hervormingsagenda Jeugd.
Wij zullen in 2024 en 2025 een projectleider aantrekken die dit (verander)proces gaat bewaken en zorgt voor verbinding en overzicht. Na twee jaar moet het concept ‘positieve gezondheid’ in de reguliere werkprocessen van ons ruimtelijk, maatschappelijk en sociaal domein kunnen worden toegepast.
In februari 2021 is het “Actieprogramma Armoede en Schulden 2021-2024” vastgesteld. Ondanks het einde van de coronacrisis, zijn er ook in 2022 en 2023 sterke veranderingen in de wereld gaande. Diverse crises hebben onder andere geresulteerd in hevige inflatie en een sterke toename van het prijspeil.
Door deze veranderde omstandigheden bestaat de kans dat meer inwoners te maken krijgen met armoede- en schuldenproblematiek. Volgens cijfers uit 2021 van het CBS leven in Krimpen aan den IJssel ongeveer 1.700 huishoudens onder de inkomensgrens van 130 % van het wettelijk sociaal minimum.
Zoals bekend hebben wij eerder met elkaar besloten om het nog lopende Actieprogramma Armoede en Schulden 2021-2024 van een update te voorzien. In deze update worden aanvullende acties ondernomen tegen armoede- en schuldenproblematiek. Deze acties richten zich op preventie, armoede en schuldhulpverlening.
In 2024 zullen wij het Actieprogramma Armoede en Schulden evalueren. Bij deze evaluatie zullen ook de maatregelen die door middel van deze update zijn toegevoegd aan het Actieprogramma meegenomen worden.
In aanvulling op de update hebben wij besloten om de regeling voor gratis openbaar vervoer in de regio tijdens de daluren uit te breiden. Nu geldt deze regeling alleen voor inwoners van 67+ met een inkomen tot 120% van het wettelijk sociaal minimum. De regeling breiden we uit naar álle inwoners met een inkomen tot 130% van het wettelijk sociaal minimum.
Het vervoersbereik zal gebaseerd worden op de Rotterdamse (RET) regio. Zodoende willen we de maatschappelijke participatie van de financieel kwetsbaarste inwoners van Krimpen aan den IJssel in de Rotterdamse regio verder bevorderen.
Verdere ontwikkeling Raadhuisplein tot ‘Hart van Krimpen’
Zoals in het bestuursakkoord omschreven staat ons een ‘Hart van Krimpen’ voor ogen waarin we elkaar ontmoeten en waar we kunnen winkelen, eten en drinken, uitgaan en van cultuur kunnen genieten. Wandelend, flanerend of slenterend moet je Krimpen in een kleinschalige ambiance kunnen beleven.
Na de totstandkoming van het nieuwe raadhuis en de woningbouwprojecten ‘Waterlijster’ en ‘Prinsessenpark’ en met ‘Natuurlijk Centrum-Zuid’ in aanbouw richt ónze opgave zich nu primair op Winkelcentrum Crimpenhof, het voormalige Rabokantoor (Raadhuisplein 4) en de (parkeer)ruimte daar tussen. Wij voelen ons daarin gesteund door de bij de behandeling van de Kadernota gevormde Bestemmingsreserve 'Hart van Krimpen'.
Recent hebben wij het principebesluit genomen om Raadhuisplein 4 te (her)ontwikkelen voor ontmoeting, educatie en ontwikkeling. In Capelle aan den IJssel laat de ‘Bibliotheek aan den IJssel’ zien dat een bibliotheek veel meer kan zijn dan de plek waar je een boek kunt lenen. Het is de plek waar je elkaar (in een lunchroom of eetcafé) kunt ontmoeten, lezingen kunt bijwonen, informatie kunt inwinnen en kunt studeren.
Een Krimpense uitwerking waarin de bibliotheek de huiskamer van het dorp wordt, is volgens ons goed mogelijk aan Raadhuisplein 4. Het herhuisvesten van functies vanuit De Tuyter richting Raadhuisplein 4 biedt bovendien meerwaarde om rond het Raadhuisplein een bruisend centrum te creëren.
Dit principebesluit stelt ons ook voor de opgave om een nieuwe locatie te zoeken waar theater(zaal), muziekschool en Concordia gehuisvest kunnen worden. Daarna zou dan de locatie van de huidige Tuyter beschikbaar komen voor herontwikkeling.
Met het nemen van ons principebesluit is de initiatieffase afgerond. In de volgende, definitiefase zullen wij de randvoorwaarden, functionele eisen, operationele eisen en ontwerpbeperkingen verder gaan uitwerken op basis van input van de gebruikers van De Tuyter. Deze uitgangspunten vormen het programma van eisen. Ook zullen in deze fase de financiële gevolgen van de noodzakelijke investeringen vergeleken moeten worden met de huidige exploitatie.
Maar het gaat natuurlijk niet alleen om de (her)ontwikkeling van (maatschappelijk) vastgoed in het Hart van Krimpen. Het gaat ook om evenementen en een aantrekkelijke openbare ruimte. Daarvoor lichten we graag twee andere initiatieven toe.
Allereerst hebben wij in de begroting 2024 eenmalig extra middelen opgenomen voor een aantrekkelijk programma in het ‘Hart van Krimpen’. Denk daarbij aan buitenbios, winterfair en de oogst- en streekmarkt.
Nog dit jaar organiseren we de – al in de Evenementenvisie aangekondigde – netwerkbijeenkomst over de vraag wat we als gemeente anders of beter moeten doen om tot een evenementenkalender te komen met een grotere impact/beleving voor de inwoners van Krimpen aan den IJssel. Op basis daarvan willen wij in de Kadernota 2025 een voorstel voor de jaren 2025 en verder doen.
In de tweede plaats hebben wij aan een extern bureau gevraagd om een aantal scenario’s voor de openbare ruimte te maken. In die scenario’s gaan we uit van een verplaatsing van de markt en van de realisatie van het eerder door uw raad gevraagde ‘buitenpodium’. Daarbij hebben we een aantal van onze ambities mee gegeven.
• Leefbaarheid verbeteren
• Herkenbare routes en verblijfsplekken
• Winkelervaring verbeteren
• Ruimte binnen en buiten efficiënter invullen
• Heldere logistieke routes
• Maatschappelijke functies toevoegen
• Groen en klimaat
Op basis daarvan worden drie scenario’s ontwikkeld. In het eerste scenario worden een aantal minimale ingrepen uitgewerkt. Voor het tweede scenario zijn ingrepen ‘in de plint’ noodzakelijk om het gebruik van de openbare ruimte te optimaliseren. En in het derde scenario zijn ook ingrepen in de bebouwing (lees: gedeeltelijke sloop en nieuwbouw) nodig.
Op basis van deze scenario’s willen wij het gesprek aangaan met de bestaande eigenaren, winkeliers en horeca-exploitanten. Ook zullen we deze scenario’s betrekken in de gesprekken die wij gaan voeren over de invulling van Raadhuisplein 4 en de nieuwe locatie voor theater(zaal), muziekschool en Concordia.