Ondersteuning en ontwikkelmogelijkheden voor onze (kwetsbare) inwoners

Kwetsbare inwoners zoals ouderen, mensen met psychosociale problemen, of mensen met afstand tot de arbeidsmarkt ervaren vaak problemen op meerdere levensterreinen tegelijk. Bijvoorbeeld rond gezondheid, mobiliteit en sociale contacten. Wij willen deze (categorieën van) inwoners stimuleren om te participeren in hun eigen straat en buurt en in de Krimpense gemeenschap, en op deze manier mee te doen in de samenleving. 

Hiervoor is in de eerste plaats goede afstemming nodig tussen partijen die een rol spelen bij de ondersteuning, begeleiding, zorg- en hulpverlening. Dit vraagt een vernieuwde aanpak van gemeentelijk beleid waarbij wij het concept ‘positieve gezondheid’ willen koppelen aan het functioneren van inwoners in hun straat, buurt en wijk.

Wij willen daarvoor in 2023 starten met een project waarin wij de ‘veerkracht’ van buurten in beeld brengen en verbeteren. Wij denken dat zodoende de sociale cohesie en leefbaarheid in buurten kan toenemen. Een kwartiermaker zal in nauwe samenwerking met onze zorg- en welzijnsorganisaties, veiligheidspartners en woningcorporatie(s) een concrete aanpak ontwikkelen. Wij sluiten niet uit dat er daarna in bepaalde straten of buurten aanvullende en specifieke ambtelijke inzet nodig is.

Tegelijkertijd willen wij starten met een nadere verkenning van de route die we moeten bewandelen om ‘de gezondste gemeente van Nederland’ te worden. Wij willen daarbij gebruik maken van het concept ‘positieve gezondheid’. Ook relevant zijn het Integraal Zorg Akkoord (IZA) en Gezond Actief Leven Akkoord (GALA).

Met het GALA hebben VNG, Zorgverzekeraars Nederland en het ministerie van VWS een akkoord gesloten waarin gezondheid en preventie in een breed perspectief centraal staat. Vanuit gezamenlijke doelen gaan gemeenten, GGD’en, zorgverzekeraars en het Rijk aan de slag om zichtbare resultaten te boeken. Een akkoord waarin naast de lokale aanpak ook de regionale samenwerking van gemeenten onderling en tussen gemeenten en zorgpartijen meer armslag krijgt.

Het IZA roept ons op om in verbinding van sociaal domein, samenleving en zorg regionaal samen te werken aan wat nodig is om zorg, welzijn en ondersteuning in de toekomst kwalitatief hoogwaardig en toegankelijk te houden voor alle inwoners in onze gemeente. Thema’s zijn passende zorg, inzet op gezond leven en preventie, regionaal domein overstijgend samenwerken en (digitale) innovatie. Op deze thema’s sluit het IZA aan op aanpalende akkoorden als het GALA, WOZO, TAZ en de Hervormingsagenda Jeugd.

Wij willen in 2024 en 2025 een projectleider aantrekken die dit (verander)proces gaat bewaken en zorgt voor verbinding en overzicht. Na twee jaar moet het concept ‘positieve gezondheid’ in de reguliere werkprocessen van ons ruimtelijk, maatschappelijk en sociaal domein kunnen worden toegepast.

Wij vinden het belangrijk dat de bibliotheek specifiek werkt aan het tegengaan van laaggeletterdheid en ondersteuning in het digitale verkeer. Om digitale inclusie te bevorderen hebben de lokale bibliotheken in 2019 ‘Informatiepunten Digitale Overheid’ (IDO) opgezet. De geldstroom ging vanaf 2019 via de Koninklijke Bibliotheek; vanaf 2023 via de gemeenten. Inwoners kunnen bij het IDO in onze bibliotheek terecht voor:
•    hulp bij het digitale verkeer met publieke en private dienstverleners;
•    begeleiding naar cursussen digitale vaardigheden en digitale overheid;
•    en doorverwijzing naar de bevoegde publieke dienstverlener of professionele hulpverleners.

Mensen die laaggeletterd zijn, zijn vaak ook zwak op het gebied van digitale vaardigheden. 
Een Digi-Taalhuis is een samenwerkingsverband van verschillende lokale organisaties die in opdracht van de gemeente en samen met de gemeente werken aan een integrale aanpak van laaggeletterdheid en overige basisvaardigheden. Een Digi-Taalhuis heeft één of meer fysieke ontmoetingsplekken. 

Inmiddels zijn er ruim 52 Taalhuizen in Zuid Holland, maar nog niet structureel in onze gemeente. Wij willen onze bibliotheek vanaf 2024 structureel in de gelegenheid stellen om dit ook in onze gemeente op te zetten.

Wij willen de maatschappelijke participatie van de financieel kwetsbaarste inwoners van Krimpen aan den IJssel verder bevorderen in lijn met de doelstellingen uit het Beleidsplan Sociaal Domein. De regeling voor gratis openbaar vervoer in de daluren richt zich momenteel alleen op inwoners van 67 jaar of ouder met een inkomen tot 120% van het wettelijk sociaal minimum. Inwoners met een vergelijkbare financiële situatie, maar die deze leeftijd nog niet hebben bereikt, kunnen hier dus nog geen gebruik van maken. Wij stellen dan ook voor om de uitbreiding van het gratis openbaar vervoer in de regio op deze doelgroep te richten. Dit hebben wij nader toegelicht in een raadsinformatiebrief.

Ondanks het einde van de coronacrisis, zijn er ook in 2022 en 2023 sterke veranderingen in de wereld gaande. Diverse crises hebben onder andere geresulteerd in hevige inflatie en een sterke toename van het prijspeil. Door deze veranderde omstandigheden bestaat de kans dat meer inwoners te maken krijgen met armoede- en schuldenproblematiek. Om deze problematiek te voorkomen en/of verder te beperken, is besloten het nog lopende Actieprogramma Armoede en Schulden 2021 – 2024  van een update te voorzien. In deze update zijn aanvullende acties ondernomen tegen armoede-en schuldenproblematiek. Deze acties richten zich op preventie, armoede en schuldhulpverlening. In 2024 wordt een nieuw Actieprogramma Armoede en Schulden opgesteld, welke in 2025 in werking zal treden. Bij de beleidsevaluatie zullen ook de maatregelen die door middel van deze update zijn toegevoegd aan het Actieprogramma meegenomen worden. 

Het onderwerp inclusie is één van de vier leidende principes binnen het Beleidsplan Sociaal Domein. Desondanks is inclusie niet alleen een onderwerp van het sociaal domein. In een inclusieve gemeente mogen álle inwoners er zijn en moeten zij mee kunnen doen. Dit geldt ook voor Krimpen, we zijn immers een gemeente voor alle inwoners. Om dat ook daadwerkelijk waar te kunnen maken is de nodige actie vereist. Zo ook om de aanbevelingen van de gemeentelijke kinderombudsman uit het rapport “Hoor mij en zij mij!” (2022) verder vorm te geven. 

Ervoor zorgen dat alle inwoners mee kunnen doen vraagt dan ook om een cultuurverandering. Als gehele gemeentelijke organisatie dienen we ons bewust te zijn van inclusie binnen de uitvoering van onze taken/werkzaamheden en een stap naar voren te zetten. Zo houden we bijvoorbeeld altijd rekening met de fysieke toegankelijkheid in de openbare ruimte en zorgen we voor begrijpelijke communicatie, ook voor laaggeletterden. Samen maken we van Krimpen een inclusieve gemeente. 

In 2023 wordt er een Actieprogramma Inclusie opgesteld, welke eind 2023 wordt opgeleverd. In dit actieprogramma wordt nader uitgewerkt hoe we samen met inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties verder inhoud geven aan Krimpen aan den IJssel als inclusieve gemeente. Voor de uitvoering van het actieprogramma dienen middelen gereserveerd te worden. 

Alvorens te komen tot een nieuw actieprogramma, wordt er een evaluatie/nulmeting gehouden door een onafhankelijk bureau. Zij hebben de opdracht om in kaart te brengen hoe Krimpen er voor staat op het gebied van inclusie. Het onderzoek wordt gefocust op de onderdelen beleid, ambitie en ervaring. Diverse stakeholders worden hierbij betrokken, waaronder gemeenteraad, college, ambassadeurs inclusie en het koplopersnetwerk. 

Aan de hand van de aanbevelingen uit het onderzoek en het opstellen van gezamenlijke ambities op het gebied van inclusie, worden concrete acties vastgelegd in het actieprogramma. Daarbij zal een sterke focus gelegd worden op het geven van het goede voorbeeld als gemeente Krimpen aan den IJssel.  Door het inzetten van (beperkte) extra financiële middelen en het opnieuw inrichten van het bestaande budget, richting we acties in om de benodigde stappen naar een inclusievere gemeente te zetten. 

Al vele jaren wordt de gemeente Krimpen aan den IJssel geconfronteerd met een groot tekort op de BUIG. In het bestuursakkoord is de wens uitgesproken om deze situatie aan te pakken. We zien kansen door de hogere vraag op de arbeidsmarkt, het beter verbinden van onze lokale en regionale ondernemers en de verplichtingen die diverse ondernemers hebben in het kader van Social Return On Investment (SROI). Samen met onze ondernemers en de samenwerkingspartners in de keten (IJsselgemeenten, Promen en Vluchtelingenwerk) willen we deze problematiek aanpakken. We ontwikkelen hiervoor een gerichte aanpak voor diverse doelgroepen. Voor de periode van 2 jaar zal er een kwartiermaker worden aangesteld die verantwoordelijk wordt voor het realiseren van een ombuiging. Er wordt ingezet op een tweejarige kwartiermaker die actief aan de slag gaat met het realiseren van een daling van het tekort op het BUIG budget. Na twee jaar kan worden geëvalueerd hoe deze aanpak heeft gewerkt en of voortzetting wenselijk en/of noodzakelijk is.  

Volkshuisvesting staat in het middelpunt van de belangstelling. Meer en meer doelgroepen kunnen onze steun als gemeente goed gebruiken. Om die steun gericht te kunnen aanbieden is er de komende jaren extra budget voor onderzoek nodig. Meer concreet gaat het om onderzoek naar:
•    een logisch en effectief pakket aan doorstroommaatregelen voor senioren (zowel huurders als kopers)
•    mogelijkheden voor het realiseren van flexwoningen
•    woonopgave voor middeninkomens
•    de wijze waarop we de slaagkansen van diverse doelgroepen (o.a. gezinnen) kunnen vergroten
•    hoe en waar we innovatieve (geclusterde) woonvormen kunnen realiseren voor senioren en andere specifieke (kwetsbare) doelgroepen.

Dit jaar kan uw raad – na een interactief proces met alle samenwerkingspartners – de woonzorganalyse en -visie vaststellen. Om deze visie te kunnen uitvoeren is het noodzakelijk dat er in 2024 een uitvoeringsprogramma en een afwegingskader worden opgesteld. Met deze documenten moet het mogelijk worden om nieuwe initiatieven te toetsen en te bezien of deze al dan niet meerwaarde voor de gemeente hebben.